Ini Profil Ringkas Bekas Menteri Kewangan, Tun Daim Zainuddin

Hari ini (29 Januari 2024), bekas Menteri Kewangan, Tun Daim Zainuddin telah dihadapkan ke Mahkamah Sesyen Kuala Lumpur atas pertuduhan gagal untuk mengisytiharkan hartanya.

Beliau didakwa mengikut Seksyen 36(2) Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) 2009 iaitu kesalahan tidak mendedahkan aset seperti mana dikehendaki oleh agensi berkenaan.

Pertuduhan dibuat mengikut Seksyen 36(2) Akta SPRM 2009 – membawa hukuman penjara tidak melebihi lima (5) tahun dan didenda maksimum RM100,000, jika sabit kesalahan.

Tun Daim, 85, hari ini dilihat hadir berkerusi roda dan kot berwarna hitam sambil diiringi oleh isteri serta anaknya, Naimah dan Amir pada jam 8:45 pagi.

Mahkamah Sesyen Kuala Lumpur menjadi tumpuan bagi kes pendakwaan yang dihadapi oleh bekas Menteri Kewangan, Tun Dr Daim Zainuddin.

Beliau tiba di Kompleks Mahkamah Kuala Lumpur sekitar 8.45 pagi.

📷 Shahir Omar#AWANInews pic.twitter.com/D33yM43Jyv

— Astro AWANI (@501Awani) January 29, 2024

---

Siapa Sebenarnya Tun Daim Zainuddin Ini?

Untuk info, nama individu ini telah kembali semula pada tahun 2018 ketika Tun Dr Mahathir Mohamad buat kali ke-2 dilantik untuk menerajui pentadbiran Kerajaan Persekutuan selepas selesainya Pilihan Raya Umum Ke-14 (PRU14).

Beliau yang dikenali sebagai ‘orang kanan’ Dr Mahathir telah kembali muncul dalam politik dan pentadbiran negara apabila diberikan tanggungjawab untuk mengetuai Majlis Penasihat Kerajaan.

1984-1991

Beliau telah memegang jawatan sebagai Menteri Kewangan buat kali pertama pada tahun tahun 1984, menggantikan Tengku Ahmad Razaleigh sehingga 1991.

Beliau kemudian sekali lagi menjadi Menteri Kewangan pada 1999 bagi menggantikan Datuk Seri Anwar Ibrahim yang dipecat.

Namun pada 2001 beliau membuat keputusan untuk bersara dari politik negara dan terus ‘lesap’.

---

Latar Belakang Tun Daim

Daim merupakan anak bongsu daripada 13 beradik. Berasal dari Alor Setar, Kedah. Daim memulakan kerjayanya sebagai peguam di sebuah firma guaman di England pada tahun 1959 ketika berusia 21 tahun.

Apabila dia kembali ke Malaysia, dia menyertai Pillai & Co. dan kemudiannya Shearn Delamore, yang ketika itu merupakan firma guaman terbesar di Kuala Lumpur.

Pada tahun 1961, beliau berpindah ke Kota Bharu, Kelantan, dan bekerja di bawah bimbingan Wan Mustaffa Wan Ali, yang merupakan penasihat undang-undang kepada Parti Islam Se-Malaysia (PMIP), yang kemudiannya dikenali sebagai Parti Islam Se-Malaysia (PAS). ).

Selepas berkhidmat di Kota Bharu, beliau menyertai perkhidmatan awam Malaysia sebagai majistret. Beliau menjadi presiden Mahkamah Sesyen di Johor dan kemudiannya, timbalan pendakwa raya di Ipoh, Perak.

Beliau meletak jawatan pada tahun 1965 tetapi kembali ke Kuala Lumpur untuk menyertai firma guaman Allen & Gledhill. Beliau meletakkan jawatan sekali lagi pada tahun 1968 untuk membuka firmanya sendiri, Daim & Gamany.

Pada tahun 1969, beliau menceburi bidang perniagaan. Daim tidak takut untuk mengambil risiko. Walaupun dia berjaya dalam banyak usaha perniagaan, dia juga tidak asing dengan kegagalan.

Perniagaan pertamanya dalam pengeluaran garam di Kuala Selangor adalah sebuah kejayaan. Bagaimanapun, beliau beralih kepada pembangunan tanah dan hartanah pada 1971 dan menubuhkan sebuah syarikat, Syarikat Maluri Sdn Bhd dengan dua rakan kongsi.

Syarikat itu membeli dan membangunkan Taman Bukit Maluri, Kepong, dan Daim menjadi pemaju hartanah Melayu sepenuhnya pertama di Kuala Lumpur.

Pada tahun yang sama, Perdana Menteri Tun Abdul Razak memperkenalkan Dasar Ekonomi Baru yang bercita-cita tinggi dan penuh kontroversi, yang menguntungkan syarikat Daim.

Usaha beliau seterusnya dalam pengeluaran plastik adalah satu lagi kejayaan. Mujurlah, usaha niaganya yang lain seperti syarikat pembungkusan plastik, Daibochi, dan kilang makanan ringan, Sedap Food, berkembang maju dan disenaraikan di Bursa Saham Kuala Lumpur (BSKL).

Beliau membuat banyak pelaburan selama ini, termasuk melabur dalam bank asing dan tempatan.

---

Minat Dalam Dunia Politik

Daim sentiasa berminat dalam politik tetapi pertemuan pertamanya dengan politik sebenar berlaku pada tahun 1966.

Pada masa itu, dia masih bekerja sebagai peguam dengan Allen & Gledhill. Firma itu dilantik oleh kerajaan untuk bertindak bagi gabenor Sarawak dalam kes terhadap ketua menteri negeri itu.

Beliau diminta menghadiri mesyuarat kabinet di mana beliau memberi taklimat kepada anggota kabinet mengenai situasi politik di Sarawak. Beliau membantu dalam merangka kenyataan gabenor bahawa perhimpunan itu akan dibahaskan.

Perdana menteri kagum dengan kemahiran undang-undang dan pengetahuan politiknya dan dengan itu, menawarkan Daim kerusi di Sungai Petani pada Pilihan Raya Umum 1974. Daim menolak tawaran itu kerana dia ingin membuktikan kelayakannya dalam perniagaan.

Daim kemudian mengikuti kursus dalam perancangan bandar di Universiti California Berkeley.

Daim telah diminta untuk menyertai politik selama ini dan setiap kali dia menolak tawaran itu. Akhirnya, Daim dimaklumkan oleh Perdana Menteri Tun Hussein Onn pada 1980 bahawa beliau dilantik sebagai senator di parlimen.

Daim akhirnya menceburi dunia politik secara sepenuh masa apabila dicalonkan pada Pilihan Raya Umum (PRU) 1982.

Perdana menteri ketika itu Tun Dr Mahathir Mohamad memberitahu Daim untuk bertanding di kerusi parlimen Kuala Muda. Kebangkitan beliau dalam politik adalah mendadak dan beliau menjadi Menteri Kewangan pada tahun 1984.

Beliau kekal sebagai Menteri Kewangan sehingga Mac 1991. Menurut Dr Mahathir, Daim hanya mengambil peranan untuk membantu menyusun semula dan memperbaiki kedudukan kewangan negara. Memandangkan beliau telah melaksanakan tugasnya, perdana menteri melepaskan Daim.

Pada 5 Jun 1991, Yang di-Pertuan Agong Sultan Azlan Shah menganugerahkan Daim dengan pingat Seri Setia Mahkota yang membawa gelaran Tun, seperti yang dicadangkan oleh Dr. Mahathir di mana merupakan penghormatan tertinggi di Malaysia.

Daim telah dipanggil semula ke perkhidmatan awam beberapa kali selama bertahun-tahun seperti semasa Krisis Kewangan Asia. Beliau menjadi Menteri Kewangan sekali lagi pada 1999 hingga 2001.

Apabila Dr Mahathir menjadi perdana menteri semula pada 2018, Daim dilantik sebagai salah seorang daripada lima ahli Majlis Penasihat Kerajaan.

Walaupun sibuk, beliau sempat mencari masa dan memperoleh ijazah Doktor Falsafah (PhD) dari Universiti Malaya pada usia 81 tahun pada 2019. Beliau mengusahakan tesis berkenaan Dasar Ekonomi Baru selama 11 tahun.

---

Background Pendidikan, Kerjaya & Dunia Politik Sepanjang Kebangkitan Tun Daim

Pendidikan

• 1949 – 1954: Kolej Sultan Abdul Hamid (KSAH) Alor Setar, Kedah
• Institusi Saint Xavier, Pulau Pinang
• 1959: Menerima Ijazah Undang-undang (Lulus Peperiksaan Peguam) dari Lincoln’s Inn
• 1977 – 1979: Memperoleh Ijazah Sarjana dalam Perancangan Bandar dari University of California, Berkeley

Kerjaya

• 1957: Bermula sebagai guru sementara di KSAH
• 1959: Lulus Ijazah Undang-undang dari Lincoln’s Inn
• Telah terlibat dalam perkhidmatan guaman di Kota Bahru, Kelantan
• Memasuki perkhidmatan guaman kerajaan, berkhidmat sebagai Majistret di Johor
• Bekerja sebagai Timbalan Pendakwa Raya di Perak
• 1966: Berkhidmat di firma guaman terkemuka Allen & Gledhill
• Menubuhkan firma guaman, Daim, Gamani. & Co.

Dunia perniagaan

• Dua perusahaan komersial pertamanya iaitu perniagaan garam dan pengeluaran plastik dilaporkan gagal.
• 1973: Berkecimpung dalam pembangunan hartanah selepas memperoleh tanah bernilai di Maluri, pinggir Kuala Lumpur.
• Menubuhkan Syarikat Maluri Sdn Bhd. Beliau juga memegang majoriti pemilikan sebanyak 60 peratus.
• 1982: Menurut Asiaweek, langkah ini terhasil daripada hubungan rapat Daim dengan Menteri Besar Selangor ketika itu, Datuk Harun Idris. Beliau kemudiannya mempelbagaikan pegangannya dengan melabur dalam pasaran saham.
• Tun Daim seterusnya memegang jawatan sebagai perunding perniagaan kepada Dr Mahathir yang ketika itu memegang jawatan sebagai Timbalan Perdana Menteri.
• Dilantik sebagai pengerusi pemaju hartanah Peremba, milik Perbadanan Pembangunan Bandar (UDA).
• 1982: Dilantik mengetuai syarikat pelaburan UMNO, Fleet Holdings Sdn Bhd, setahun selepas Dr Mahathir menjadi Perdana Menteri dan Presiden UMNO

Dunia politik negara

• 1980: Dipilih sebagai Senator
• 1981: Menyandang jawatan sebagai bendahari UMNO yang ketika itu mentadbir Kerajaan Persekutuan
• 1982: Dipilih sebagai Ahli Dewan Rakyat mewakili Parlimen Kuala Muda di negeri kelahirannya, Kedah
• 1985: Dilantik menteri kewangan, dan Bendahari UMNO sementara (interim)
• 1991 – 1998: Daim, atas pilihannya sendiri, ‘keluar’ dari Jemaah Menteri
• 1999: Kembali semula atas permintaan Dr Mahathir, untuk menguruskan ekonomi Malaysia sepanjang krisis kewangan Asia 1997 hingga 1998.
• 2001: Meletak jawatan dari jawatan ini dan kemudian meninggalkan politik untuk menumpukan perhatian kepada urusan perniagaannya.
• 2018: Mempengerusikan Majlis Penasihat Kerajaan ketika Dr Mahathir dilantik sekali lagi sebagai Perdana Menteri selepas PRU14.