Pengkaji Seni Warisan Melayu Ini Ini Kongsi Perbezaan Baju Melayu & Baju Kurung Lelaki
Dapatkan isu trending dan berita terhangat menerusi telegram kami!
Dapatkan isu trending, berita semasa dan berita hiburan terhangat dan terpantas menerusi telegram disini !
Mungkin kedengaran pelik dan janggal buat sesetengah orang, namun tahukah anda baju kebangsaan dan tradisional lelaki melayu iaitu baju melayu, suatu masa dahulu dikenali sebagai baju kurung. lelaki.
Malah panggilan tersebut sebenarnya masih lagi digunakan di sesetengah tempat pada masa kini.
Mula berkuatkuasa pengunaannya sewaktu pemerintahan sultan ketiga dari empayar Kesultanan Melayu Melaka iaitu Sultan Muhammad Shah, baju kurung lelaki bagaimanapun terdapat sedikit perbezaaan berbanding baju melayu masa kini.
Menerusi Twitter, Mohammad Faeez Harith, seorang peminat dan pengkaji Seni Warisan Alam Melayu telah berkongsi secara ringkas mengenai baju kurung lelaki dan perbezaaannya dengan baju melayu masa kini.
Jadi di bawah kami kongsikan penerangan ringkas dari Faeez Harith untuk anda :
Orang lelaki memakai pakaian seakan potongan kemeja.
Menurut Faeez, mengikut catatan-catatan oleh pengembara Eropah dari era kesultanan Melayu Melaka, orang lelaki tempatan dilihat memakai sejenis pakaian seakan-akan potongan kemeja atau kot. Walaubagaimanapun tiada maklumat mengenai nama khusus bagi pakaian tersebut.
Namun menerusi catatan buku Busana Melayu(1994) oleh Zubaidah Shawal, pakaian yang dimaksudkan dikenali dengan panggilan ‘Baju Kurung’ sejak dari era pemerintahan Sultan Mahmud Shah di Melaka (1488-1511). Temenggong Tun Hassan ketika itu membuat berberapa penyeragaman tentang potongan Baju Kurung pada zaman itu.
Jelas Faeez, antara ciri-ciri baju kurung pada zaman itu adalah :
- Bahagian lengan dan badan dibesarkan.
- Terdapatnya bahagian sambungan yang dinamakan ‘pesak’ dan ‘kekek’ pada badan baju yang menjadikan rupanya sedikit kembang dan besar.
- Labuh baju hanya mencecah paras lutut.
Baju berbutang emas & keris di pinggang
4)Dalam catatan Lopez De Sequiera pula beliau mencatatkan lelaki-lelaki di Melaka pada ketika ia sampai di Melaka mengenakan baju yang berbutang emas dengan keris tersisip di pinggang
— Mohammad Faeez Harith (@H_Bakkaniy) October 31, 2020
Diilham dari pakaian Mesir, ‘Djallabiyah’
5)Ketika ini Baju Kurung dikatakan mempunyai dibuat dengan potongan leher tidak berkolar,yang diilhamkan dari pakaian ‘djallabiyah’ yang berasal dari negara Mesir,namun dikecilkan belahan lehernya. pic.twitter.com/MTdX322ILM
— Mohammad Faeez Harith (@H_Bakkaniy) October 31, 2020
Baju Kurung Teluk Belanga
Penggunaaan baju kurung kembali meluas dan dipopularkan di zaman Temenggong Seri Maharaja Abu Bakar (sebelum ditabalkan sebagai Sultan Johor) sekitar tahun 1866, mengikut catatan Mejar Dato’ Hj Mohd Said Sulaiman dalam ‘Pakaian Patut Melayu'(1931)
Ia bagaimanapun lebih popular dengan gelaran Baju Teluk Belanga. Ianya bagi membezakan baju kurung berkenaan dengan potongan baju lain seperti Kebaya dan sebagainya,dengan ciri-cirinya yang khusus bagi lelaki dan perempuan.
Ciri-ciri asal Baju Kurung Teluk Belanga
8) Ciri-ciri Asal Baju Kurung Teluk Belanga
— Mohammad Faeez Harith (@H_Bakkaniy) October 31, 2020
Labuh:
(Lelaki)Menutupi Punggung
(Wanita) Di bawah lutut
Alas Leher :
(Lelaki) Lebar
(Wanita) Halus
Kocek:
(Lelaki) Dua
(Wanita)Tiada
Namun ketika zaman Sultan Ibrahim (1895-1914) ciri-ciri ini telah dipinda.
Pindaan Ciri-ciri Baju Kurung Teluk Belanga
9)Pindaan Ciri-ciri Baju Kurung Teluk Belanga
— Mohammad Faeez Harith (@H_Bakkaniy) October 31, 2020
Labuh:
(Lelaki)Separas pinggang
(Wanita) Separas lutut
Alas Leher :
(Lelaki) Halus
(Wanita) Halus
Kocek:
(Lelaki) Tiga
(Wanita)Satu
Selain itu, ciri jahitan asal pada belahan leher Baju Kurung Teluk Belanga bagi kedua-dua lelaki dan perempuan adalah menggunakan jahitan ‘Mata Lalat’ atau ‘Tulang Belut’
Tambahnya, menurut Pakaian Patut Melayu'(1931) itu lagi, pada asanya tatacara pemakaian Baju Kurung Teluk Belanga adalah dengan cara ‘Berdagang Dalam’ iaitu kain samping dipakai di bawah baju.
Manakala kaedah pemakaian baju berada di dalam kain samping pula disebut ‘berdagang luar’ hanya dikhususkan kepada untuk orang yang berkedudukan, dan kerabat sahaja.
Menerusi carian yang kami lakukan, laman Omar Ali melaporkan baju ini dikatakan direka oleh Sultan Abu Bakar sendiri. Ianya juga sebagai peringatan perubahan pusat pemerintahan kerajaan Johor dari Teluk Belanga kepada Tanjung Puteri.
Baju Kurung Cekak Musang
12)Baju Kurung Cekak Musang pula dikatakan dipopularkan oleh Tuan Haji Busu yang memakainya ketika menghadap Sultan.Ia merupakan ‘qamis’ atau jubah Arab yang berkolar dengan 5 butang tetapi dipotong pendek seperti Baju Kurung.
— Mohammad Faeez Harith (@H_Bakkaniy) October 31, 2020
Baju Cekak Musang asalnya dipanggil sebagai ‘Baju Wan’ iaitu kependekan dari perkataan ‘Tuan’, amat diperkenankan oleh Tuanku Sultan untuk dijadikan pakaian kehormatan dan khas untuk majlis rasmi dan menjadi ikutan di negeri-negeri Melayu yang lain.
Potongan asal bagi baju ini juga sama seperti Baju Kurung Teluk Belanga, dimana ianya berpesak dan berkekek serta mempunyai sisi yang kembang dan lebar serta kolar yang tinggi dengan dua kocek.
Mula dikecilkan potongannya sekitar tahun 50/60 an
Baju moden kebanyakan tiada pesan dan kekek selain ukurannya yang sempit
18)Kini Baju Melayu Moden kebanyakannya tidak lagi mempunyai pesak dan kekek dengan reka bentuk yang lebih sempit dan sedikit menampakkan bentuk badan si pemakai. pic.twitter.com/9FraoDdeW6
— Mohammad Faeez Harith (@H_Bakkaniy) October 31, 2020
Justeru menurut Faeez, ia tidak lagi menepati ciri asal penamaannya sebagai ‘Baju Kurung’ kerana sifat asalnya adalah untuk ‘mengurung’ aib dan cela yang mungkin terlihat dari bentuk badan pemakainya.
Namun ianya masih bergelar baju kurung di beberapa negeri seperti Johor,Kedah dan beberapa bahagian di Semenanjung Malaysia termasuk Singapura.